پس از آنکه مطابق دو روش اول موانع برطرف و محیطِ مساعد فراهم گشت و نیز با روش تکریم شخصیت، آمادگى هاى درونى پدید آمد. مربى مى تواند با استفاده از روش کلى «دعوت به ارزش هاى اخلاقى» متربیان را به سمت فضایل اخلاقى متمایل و جذب کند و به تعبیر دیگر به «تبلیغ ارزش ها» بپردازد.[1]
روانشناسى تبلیغ شرایط ویژه اى را در سه عنصر پیام دهنده، پیام گیرنده و پیام، لحاظ مى کند که براى تأثیر و نفوذ پیام اهمیت دارد. برخى از ویژگى هاى پیام متقاعدکننده بدین قرارند:
- توجه مخاطب را به خود جلب کند. (تازگى داشته باشد و از امور دیگر متمایز باشد)
- قابل درک براى مخاطب باشد.
- از نظر ارزشى مورد قبول مخاطب باشد.
- بتواند آن را حفظ کند و در مواقع وم به یاد آورد.
- جنبه هاى مثبت و منفى (قوت و ضعف) یک موضوع گفته شود.
- تکرار پیام، تأثیر ترغیب را بیشتر مى کند؛ به شرط آنکه کسل کننده نباشد.
- پیام هاى بسیار ترس انگیز یا تهدیدآمیز تأثیر کمترى دارد؛ زیرا سطح اضطراب را آنقدر بالا مى برد که فرد درستى آن را انکار مى کند؛ مگر آنکه از طرق دیگر آن را باور کرده باشد.
پیام دهنده یا مبلّغ نیز باید محبوب، پرشور، علاقه مند، مطمئن، وفادار، قابل اعتماد، پیشبینى پذیر و صادق باشد.
پیام براى آنکه بتواند در مقابل فشارهاى بیرونى و مخالف تاب بیاورد، باید تثبیت شود؛ به این صورت که پیام گیرنده ترغیب شود:
- پیام جدید را به طور کامل با باورهاى دیگرش درآمیزد.
- دلیل باورهاى خود را بررسى کند.
- در مقابل دلیل هاى متعارض واکسینه شود.
- تغییر عقیده، بر اثر انتخابِ آزادِ خودش باشد، نه اجبار و تحمیلِ ترغیب کننده.
این روش را در کتب منطق، «خطابه» مى گویند[2] و اینگونه تعریف مى کنند: «خطابه شیوه اى علمى است که به کمک آن متقاعد کردن مردم در آنچه توقع تصدیق به آن داریم، در حد امکان حاصل مى شود». امورى که تأثیر خطابه را بیشتر مى کنند، برخى مربوط به گوینده مى شود و بدین قرارند:
- از جهت علمى یا موقعیت اجتماعى، خود را بشناساند. (البته فرد دیگر هم مى تواند این کار را انجام دهد)
- به گونه اى ظاهر شود که موجب تکریم و احترام و تصدیق سخنان او گردد؛ مانند آنکه از نظر لباس، حرکات دست و بدن، اشارات چشم و نگاه ها، حالت حزن و مسرّت و . هماهنگ با موقعیت جلسه و موضوع سخن باشد.
- در «سخن گفتن» صوتش مناسب غرض باشد. (گاهى بالا بردن و گاهى پایین آوردن، گاهى ترجیع و گاهى تقطیع و .) حسن صوت، حسن ارائه و تصرّف و تغییر در نحوه بیان نیز از امور مهم است.
ادامه مطلب
درباره این سایت